Nguyên tắc thiết kế lấy sáng, bố trí ánh sáng cho không gian là một trong các bước thiết kế chiếu sáng cần nắm rõ. Dưới đây là một số những nguyên tắc
Bố trí ánh sáng trong nhà và ngoài trời
Nguyên tắc thiết kế lấy sáng, bố trí ánh sáng cho không gian là một trong các bước thiết kế chiếu sáng cần nắm rõ. Dưới đây là một số những nguyên tắc thiết kế chiếu sáng:
Chọn đèn chiếu sáng phù hợp chức năng và tiết kiệm năng lượng
Đèn chiếu sáng phù hợp với yêu cầu chiếu sáng và có chất lượng tốt, số lượng đầy đủ. Hiện nay có 3 loại đèn chiếu sáng phổ biến đó là: đèn sợi đốt, huỳnh quang và led mỗi loại có đặc trưng riêng như:
- Đèn sợi đốt thông thường hay halogen có màu ấm nhưng tỏa nhiệt lớn; tuổi thọ thấp nên thường sử dụng ở những vị trí công năng đặc biệt.
- Đèn huỳnh quang có ánh sáng mát, ít tỏa nhiệt; tuổi thọ cao nên thường được sử dụng trong thiết kế chiếu sáng văn phòng, nhà xưởng.
- Led phong phú, tiết kiệm năng lượng, đa dạng màu sắc; tuổi thọ bền và có thể sử dụng chiếu sáng được trong nhiều loại không gian, thích hợp trang trí nghệ thuật.
Đảm bảo thiết kế tiêu chuẩn chiếu sáng trong nhà
Ánh sáng màu nào tốt cho mắt? Tiêu chuẩn ánh sáng phòng làm việc, phòng ngủ, phòng khách… sẽ có yêu cầu khác nhau. Tiêu chuẩn ánh sáng dưới đây tính theo Lux (ký hiệu: lx) là đơn vị đo độ rọi trong đo lượng quốc tế và nó được sử dụng trong trắc quang học để đánh giá cường độ ánh sáng cảm nhận được. Ví dụ: Ánh sáng mặt trời trung bình trong ngày có độ rọi dao động trong khoảng 32.000 lux tới 100.000 lux, nếu ánh sáng ngoài trời thời điểm bình minh hoặc hoàng hôn cũng có độ rọi khoảng 400 lux.
- Tiêu chuẩn ánh sáng phòng khách,: Độ sáng 400 lux
- Trường quay truyền hình được chiếu sáng với độ rọi khoảng 1.000 lux
- Tiêu chuẩn ánh sáng phòng ngủ: Độ sáng 100 lux – Phòng bếp: Độ sáng 600 lux
- Tiêu chuẩn chiếu sáng phòng làm việc, trong phòng học: Độ sáng 700 lux
- Tiêu chuẩn chiếu sáng cho phòng tắm: Độ sáng 400 lux –
- Tiêu chuẩn chiếu sáng sân vườn: Độ sáng 100 lux
Ngoài ra cần lưu ý:
- Tính toán số lượng đèn hợp lý và lựa chọn lượng đèn chiếu sáng chức năng phù hợp
- Sử dụng đèn chiếu sáng đúng mục đích, ưu tiên các thiết kế có thể tận dụng bố trí ánh sáng tự nhiên và có thể điều chỉnh giảm thiểu ánh sáng
- Ưu tiên thiết kế đèn điện chiếu sáng trong nhà phục vụ cho một công việc cụ thể thay vì chiếu sáng tổng thể.
- Tối ưu lựa chọn các thiết bị chiếu sáng căn hộ, nhà ở có tính năng tiết kiệm năng lượng; và có thể điều khiển tự động, cảm ứng bật tắt.
Bố trí ánh sáng theo không gian chức năng
Thiết kế chiếu sáng phòng khách
Bố trí ánh sáng phòng khách có thể tận dụng ánh sáng tự nhiên qua cửa chính, giếng trời hoặc đèn chiếu sáng phòng khách. Giúp cho không gian sinh hoạt tiền nghi và đẹp. Để thiết kế ánh sáng phòng khách cần ghi nhớ:
Lựa chọn ưu tiên lấy ánh sáng từ mái nhà
- Bố trí giếng trời đối với không gian nhà đất không có ánh sáng nhà ống, nhà phố bị hạn chế lấy ánh sáng từ các mặt bên.
- Lấy ánh sáng từ mái nhà bằng thiết kế cửa sổ cho tầng áp mái, tầng lửng.
- Cách lấy sáng từ mái nhà bằng các ô kính nhựa thông minh áp dụng đối với nhà cấp 4, nhà mái bằng, lấy ánh sáng nhà ống 1 tầng
Bố trí ánh sáng phòng khách với đèn chiếu sáng
Phòng khách nên dùng ánh sáng màu gì sẽ phụ thuộc vào màu sơn tường. Nên khi chọn bố trí đèn chiếu sáng cho phòng khách; nên chọn sao cho có thể làm nổi bật màu sơn tường theo đặc trưng mối quan hệ của ánh sáng và màu sơn tường như sau:
- Đèn màu sáng trắng: giữ nguyên màu sơn tường
- Đèn màu vàng: màu sơn tường vàng nhạt hơn, màu xanh lá sẽ đậm hơn, nếu là màu sơn tường hồng thì có thêm sắc đỏ, màu sơn tường trắng kem sẽ có thêm ánh vàng.
- Đèn có ánh sáng hơi xanh: màu sơn tường sẽ chuyển sang tông lạnh và xỉn tối màu hơn.
Cách bố trí ánh sáng trong phòng khách nên sử dụng đèn để tạo điểm nhấn cho phòng khách và có thể giúp cho phòng khách nhiều ánh sáng: đèn soi chiếu ánh sáng vào tranh, ánh sáng nội thất phòng khách…
- Trường hợp phòng khách nhỏ hẹp có thể thiết kế ánh sáng phòng khách đẹp hơn; nhờ vào việc tập trung xử lý chiếu sáng 1 bức tường của phòng khách và sử dụng các loại đèn âm trần.
- Để tăng ánh sáng cho phòng khách nên lưu ý bố trí khoảng cách các bóng đèn đến tường bằng nhau.
Về cơ bản cách bố trí ánh sáng phòng khách nên tạo nhiều điểm sáng theo nhu cầu. Nhưng không nên thắp ánh sáng quanh tivi, gương, kính; và cần ưu tiên ánh sáng tự nhiên. Sử dụng đèn chùm để không gian thêm ấm cúng, tạo điểm nhấn.
Thiết kế chiếu sáng hành lang, cầu thang
Thiết kế chiếu sáng hành lang, cầu thang, khu vực tiền sảnh hay nhà để xe; nên lưu ý sử dụng các loại ánh sáng gián tiếp là tốt nhất. Với các lối đi hành lang, có thể sử dụng đèn chiếu sáng sâu trong tường, đèn vách; để tạo cảm giác ấm cúng, xóa bỏ sự heo hút.
Thiết kế ánh sáng cầu thang thì nên dùng đèn áp trần để chiếu thẳng; hoặc có thể dụng đèn vách để tăng độ uốn lượn, xinh đẹp cho cầu thang.
Bố trí ánh sáng phòng ngủ
Đối với ánh sáng trong phòng ngủ sẽ yêu cầu trong việc chọn màu ánh sáng, loại đèn chiếu sáng phòng ngủ hay bố trí các vị trí lấy sáng phòng ngủ tự nhiên. Tránh việc phòng ngủ tràn ngập ánh sáng hoặc phòng ngủ không có ánh sáng tự nhiên.
Ngoài việc thiết kế bố trí cửa lấy sáng, nếu sử dụng đèn chiếu sáng thì nên chọn ánh sáng phòng ngủ đảm bảo tiêu chuẩn và có thể điều chỉnh được cường độ ánh sáng. Giúp gia chủ có không gian sinh hoạt riêng tư ngay cả khi thức và ngủ nghỉ.
Đèn phòng ngủ nên sử dụng các màu dễ chịu; tạo sự ấm cúng và thoải mái trong việc nghỉ ngơi. Nếu phòng ngủ kèm phòng học, làm việc; thì nên chú ý lắp đặt các loại đèn chức năng cho vị trí bàn học. Hoặc cũng có thể dùng bóng đầu giường để khi muốn đọc sách. Nhưng nên tránh cường độ ánh sáng ảnh hưởng đến người khác. Đèn cũng nên có tính năng xoay và điều chỉnh được các mức ánh sáng theo tiêu chuẩn đọc sách hay ngủ nhé.
Bố trí ánh sáng phòng bếp, phòng ăn
Ánh sáng nhà bếp cần được thiết kế chu đáo. Bởi nó là nơi hội tụ các nhu cầu sinh hoạt ăn uống của cả gia đình. Việc lấy ánh sáng cho nhà bếp có thể ưu tiên ánh sáng tự nhiên nhưng cũng cần có các bố trí ánh sáng phòng bếp bằng đèn điện khi không có ánh mặt trời.
Vị trí bố trí ánh sáng phòng bếp hiện đại thường có tủ bếp không gắn sát sàn. Vì vậy có thể bố trí ánh sáng phòng bếp ở dưới chân bếp. Thêm vào đó, không gian phòng ăn cần được đảo bảo tiêu chuẩn ánh sáng vừa phải và lắp đặt đèn có thể điều chỉnh hắt lên xuống khi cần.
Bố trí ánh sáng cho phòng học, phòng làm việc
Thiết kế chiếu sáng phòng học, phòng làm việc ngoài tận dụng ánh sáng từ các cửa sổ để lấy sáng tự nhiên. Nhưng thường khá chói nên đa phần là sử dụng các loại ánh sáng nhân tạo. Thiết kế ánh sáng trong phòng học, phòng làm việc hay tại các thư viện nên lưu ý lắp đặt ánh sáng chiếu từ phía bên cạnh; cách chỗ ngồi làm việc 60 cm. Thiết kế chiếu sáng cho 1 phòng học nên có luồng ánh sáng thuận tay viết và cầm sách tránh tạo nên các bóng khiến gây khó khăn cho việc học.
Cách lấy ánh sáng cho nhà vệ sinh
Phòng vệ sinh, phòng tắm là nơi thường xuyên được sử dụng trong không gian nhà ở nhưng lại thường ít được chăm chút, bố trí ở những nơi mang tính chất tận dụng, ít lấy được ánh sáng tự nhiên, ẩm thấp. Do đó, nếu bạn muốn thiết lập một không gian phòng tắm, vệ sinh thoải mái đừng quên cách tạo ánh sáng nhà vệ sinh đẹp và tiện dụng.
Nên ưu tiên ánh sáng phòng vệ sinh, phòng tắm có màu trắng bao gồm là ánh sáng mặt trời tự nhiên và bố trí đèn phòng tắm màu trắng.
Nên chọn kiểu đèn phù hợp và bố trí cả 2 bên không cao quá so với phần gương soi và tránh bố trí đèn rọi từ đầu xuống gương. Bố trí đèn nhà vệ sinh cũng nên lưu ý đặt ở vị trí ngang tầm mắt khi bạn ngồi vào bàn trang điểm hoặc cao hơn sàn nhà từ 1,5m đến hơn 1,6m, dao động tùy theo vị trí cũng như kích cỡ của gương soi. Công suất đèn chiếu sáng nhà vệ sinh ít nhất là 150w.
Thiết kế chiếu sáng sân vườn
Thiết kế chiếu sáng sân vườn cũng mang 2 chức năng. Đó là sinh hoạt thuận tiện và thẩm mỹ; nhưng thiên về chức năng thẩm mỹ hơn. Việc bố trí ánh sáng sân vườn sẽ cần thuận thủ các bước thiết kế chiếu sáng sau:
Đánh giá tổng quan khu vườn khi thiết kế: Nên chia khu vường thành từng phần hoa, thảm cỏ, lối đi, tường, sảnh, cây bụi, cây cổ thụ, cầu thang, tường xung quanh, đồ dùng trang trí sân vườn… Mỗi phần sẽ có yêu cầu thiết kế khác nhau. Tác động đến việc sử dụng các kỹ thuật chiếu sáng cũng như lựa chọn các phụ kiện. Với mỗi vị trí sẽ có cách bố trí ánh sáng sân khấu cho khu vườn độc đáo, đẹp hơn.
Thiết kế ánh sáng sân vườn sẽ là thử thách trong việc lựa chọn các loại đèn từ cắm đất; chiếu trên xuống, độ bền, màu ánh sáng, cường độ tiêu chuẩn ánh sáng, thiết lập nhanh và dễ sử dụng để tạo nên không gian đẹp, ưng ý, tiện đi lại nhất.
Chọn nguồn điện: Nguồn tiện trong trang trí ánh sáng sân vườn sẽ cần đảm bảo phù hợp với từng thiết bị, tiết kiệm năng lượng (pin, điện, năng lượng mặt trời…) và tính an toàn.
Trả lời